چاه هاي دستي :
اين چاه ها ديرين و ابتدايي ترين چاه هاي آب به شمار ميروند كه در پيشين , بيشتر از روز جاري مرسوم بوده و مورد استعمال واقع مي شدند . در روستاهاي جمهوري اسلامي ايران چاه هاي دستي فراوان است و از آب آن براي مصارف شرب به كار گيري و يا اين كه دام به كارگيري مي شود . چاه هاي دستي را اكثر زمان ها در رسوبات آبرفتي و با وسايل ابتدايي ( كلنگ و بيل ) تا عمق برخورد به تراز آب زيرزميني و تا چندين متري ذيل آن حفر مي نمايند . زيرا حفر چاه با دست در اعماق فراوان , با مشكلات با مشكلات زياد همراه است , لذا اين چاه ها را اغلبدر نقاطي حفر مي نمايند كه عمق برخورد به تراز آب زيرزميني مضاعف نباشد ( دربين ۵ تا ۴۰متر ) . به خواسته ايمني و خودداري از ريزش ديواره ي چاه , آن را بوسيله تخته سنگ , خشت , بتون و يا اين كه لوله ي جدار پوشش مي دهند . حفر چاه
چاه هاي نصفه عميق :
بعضا از چاه هايي كه توسط دست حفر ميشوند , چاه نصفه عميق ميگويند و بعضا ديگر چاه هايي را كه تا عمق حداكثر ۳۰ تا ۳۲ كنده مي گردند , چاه نصفه عميق مي نامند . توده اي ديگر چاه هايي كه تا اولي سفره ي آب زيرزميني حفر ميگردند , چاه نصفه عميق ميگويند .
توده ي ديگر ميگويند كه تا هنگامي كه كيفيت آب در ذيل زمين تغيير و تحول نكند , چاه حفر شده در آن چاهي نصفه عميق است . البته لحاظ پيروز اين است چاهي كه تا اولين سفره ي آب زيرزميني حفر مي شود , چاهي است نصفه عميق به شرطي كه عمق آن از ۱۰۰متر تجاوز نكند .
چاه هاي عميق :
به چاه هايي گفته مي شود كه عمقشان بسيار است و با دستگاه حفاري حفر ميشوند . بيشتر چاه هاي كشاورزي و چاه هايي كه در سفره هاي عميق , يعني در سفره هايي كه مرحله آب آنها در اعماق دوچندان واقع است , حفر ميشوند از دسته عميق ميباشند . قطر چاه هاي عميق متعدد است . در عين حالا قطر بيشتر چاه هاي عميق في مابين ۱۲ تا ۱۸ اينچ ميباشد .
چاه هاي عميق مغاير چاه هاي نصفه عميق كه تا اولين سفره ي آب حفاري ميشوند و از آنان آب ميگيرند , از سفره هاي متفاوت مي گذرند و ميتوانند از همه آنها آب بگيرند . چاه هاي عميق را نيز در رسوبات قابل انعطاف ( آبرفتي ) و نيز در سازند دشوار حفر مينمايند . دستگاه حفاري ضربه اي با ضربه زدن هاي مداوم ( حدود ۵۰ تا ۶۰ ضربه در دقيقه ) و دستگاه حفاري روتاري با چرخش مداوم مته , زمين را خرد و سست ميكنند . مواد كنده را در سيستم حفاري ضربه اي با وسيله اي به اسم گل كش بالا ميآورند . البته در سيستم روتاري به ياري جريان بدون واسطه و يا اين كه معكوس گل حفاري و يا اين كه آب , از باطن چاه بيرون ميسازند . براي حفر چاه در سازند دشوار از دستگاه حفاري روتاري استعمال ميگردند .
چاه هاي اكتشافي :
اين چاه ها را فقط ب خواسته اكتشاف حفر مي نمايند . در مناطقي كه هنوز چاهي حفر نشده و از حداقل و كيف سفره ي آب اطلاعي در دست نيست صرفا با حفر چاه هاي اكتشافي كه پايين حيث متخصص يا اين كه محقق انجام مي شود , مي توان از سفره آب آشنايي كافي بدست آورد .
شايسته ترين و ظريف ترين روش تصاحب كردن خصوصيات سفره ي آب , حفر و پمپاژ چاه هاي اكتشافي است .
صرفا عيب چاه هاي اكتشافي فراوان بودن هزينه آنها است . ديگر اينكه بوسيله آنها مي توان صرفا از يك محدوده كوچك اطراف چاه خصوصيات سفره زا انتخاب كرد و با دقت به اين كه ناهمساني رسوبات در جهات گوناگون بسط دارااست , لذا نميتوان صرفا با حفر يكسري رينگ چاه اكتشافي در يك ناحيه ي بزرگ , به خصوصيات فيزيكي و شيميايي سفره ها پي پيروزي .
چاه هاي پيزومتري :
چاه هاي پيزومتري را به مراد مطالعه نوسان هاي مرحله آب زيرزميني , تهيه و تنظيم نقشه هاي سطح آب و محاسبه حجم آب محل ورود جانبي زيرزميني و خروجي سفره حفر مي نمايند . قطر اين چاه ها را براي تحت آوردن هزينه حفر , كم تعيين مي نمايند ( ۶ - ۱۰ اينچ ) آنچه گه مي بايست در زمينه ي اين چاه ها دقت داشت اين است كه بايستي آنهارا در سفره كليدي حفر نموده و با تست هاي معمول و همگاني , از رابطه هيدروليكي ميان چاه و سفره مطمئن شويد .
چاه گمانه :
اين چاه ها اصولا نوعي چاه اكتشافي به اكانت ميايند . هنگامي كه متخصص در حيث دارااست در حوزه اي كه وجود و خصوصيات سفره آب برايش ناشناخته است , محلي را براي حفر چاه انتخاب كند , سفارش حفز چاه گمانه را مي دهند . با اين كار در حقيقت بر وجود آب زيرزميني مشكوك بوده و مسئوليت عدم موفقيت چاه را به صاحبان چاه واگذار مي كند .
چاه هاي مشاهده اي :
به چاه هايي كه در نزديكي چاه پمپاژ حفر مي نمايند تا تغييرات مرحله آب را در زمان تست هاي پمپاژ مقدار گيري نمايند , چاه هاي مشاهده اي ميگويند . گهگاه به چاه هاي پيزومتري هم , زيرا مرحله آب آن را مقدار گيري و بخشيد ه ها را مشاهده مي نمايند , چاه مشاهده اي ميگويند .
چاه هاي آرتزين :
هنگامي كه حفاري به يك سفره ي محصور يا اين كه پايين فشار برخورد مي نمايد , آبي رنگ كه پايين فشار رسوبات بالاي سفره است , در داخل چاه بالا ميايد . البته اكثر زمان ها به تراز زمين نميرسد كه بدين چاه ها , چاه هاي نصفه آرتزين ميگويند . در دسته چاه به سفره اي كه ذيل فشار فراوان است برخورد مي نمايد و آب از دهانه چاه به خارج فوران مي نمايد . زيرا اين چاه را براي اولين دفعه در حوزه آرتوز بنا شده در شمال غرب فرانسه مشاهده و مطالعه گرديده اند , لذا اين چاه ها را در نقاط ديگر دنيا هم به همين اسم ميخوانند .
حفاري :
حفاري ضربه اي
دستگاه هاي حفاري ضربه اي و يا اين كه سوندوزها , دستگاه هاي بي آلايش اي ميباشند كه براي پژوهش هاي آب يابي دوچندان مطلوب ميباشند